အာရွေဒသမွာ နီက်င္က်င္ျဖစ္ေနတဲ့ ကြမ္းဂ်ိဳးအျပည့္နဲ႔ သြားေတြကို သင္ျမင္ေတြ႔ရေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ကြမ္းသီး၊ ထံုး၊ ေဆး နဲ႔ ေဆးရြက္ႀကီး စတာတုိ႔ နဲ႔ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ကြမ္းေတြကို စားသံုးေလ့ရွိတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြမ္းကို ၀ါးေနရင္ လွ်ာမွာ ထံုက်င္က်င္ အရသာခံစားရမွာျဖစ္သလို ကင္ဆာေရာဂါေတြနဲ႔လည္း တျဖည္းျဖည္း နီးစပ္လာပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ လက္ကားေစ်းႀကီးတစ္ခုမွာ ေခါက္ဆြဲေရာင္းေနတဲ့ အသက္ ၂၈ ႏွစ္အရြယ္ မ်ိဳးမင္းသန္းကေတာ့ “တခ်ိဳ႕လူေတြကေတာ့ လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီေသာက္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ စားၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ တစ္ခုခုစားၿပီးတဲ့အခ်ိန္တိုင္း စားတယ္။ ႀကိဳက္တာကိုး”လုိ႔ေျပာပါတယ္။

ေကာ္ဖီတို႔ လက္ဖက္ရည္တို႔လိုဘဲ ကြမ္းကလည္း လူကို လန္းဆန္းတက္ၾကြေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မတူတာကေတာ့ ခံတြင္း ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္မႈ အႏၱရာယ္ႀကီးမားတာပါဘဲ။

“တစ္ယာ စားရုံနဲ႔ေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ ဒုတိယတစ္ယာ စားတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ အႏၱရာယ္ရွိလာပါၿပီ၊ စားတဲ့ ပမာဏမ်ားလာတဲ့အခါမွာ ကင္ဆာေတြျဖစ္လာၾကတာပါဘဲ” လို႔ ထိုင္၀မ္မွာရွိတဲ့ တရုတ္ ေဆးပညာ တကၠသုိလ္က ပါေမာကၡ Ying-chin Ko က ေျပာပါတယ္။

သူဟာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေလာက္ကတည္းကကြမ္းနဲ႔ ခံတြင္းကင္ဆာ ဆက္စပ္မႈကို သုေတသနစၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။

ကမာၻေပၚမွာ ကြမ္းစားသူေပါင္း သန္း ၆၀၀ နီးပါးရွိေနၿပီး ေဆးရြက္ႀကီး၊ အရက္နဲ႔ ေကာ္ဖီေသာက္သံုးသူေတြၿပီးရင္ စတုတၳေျမာက္အမ်ားဆံုးျဖစ္ပါတယ္။

ကြမ္းေတြကို အာရွမွာ အဓိက စားသံုးၾကၿပီး တျခား ေဆးလိပ္၊အရက္တို႔လို အသက္အရြယ္ကန္႔သတ္မႈလည္းမရွိတာေၾကာင့္ ကေလး၊ လူငယ္ေတြ စားသံုးေနတာကုိေတာင္ ေတြ႔ျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကြမ္းကို အငွားယာဥ္ေမာင္းေတြ ပိုၿပီး စားသံုးၾကပါတယ္။ အသက္ ၃၇ ႏွစ္အရြယ္ ဦးစိန္က တစ္ေန႔ကို ကြမ္းအနည္းဆံုး ၁၀ ယာေလာက္ေတာ့ စားျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

“ေဆးရြက္ႀကီးကလည္း မူးယစ္ေဆး၀ါးလိုပါဘဲ။ ေဆးရြက္ႀကီးပါတဲ့ ကြမ္းယာ စားၿပီးရင္ မူးလာတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ကြမ္းယာထဲမွာ ေဆးရြက္ႀကီးထည့္တာ၊မထည့္တာနဲ႔မဆိုင္ဘဲ ကြမ္းစားရင္ ကင္ဆာျဖစ္ ႏိုင္ေခ်ရွိတယ္ဆိုတာကို သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။ ကြမ္းစားတဲ့သူတိုင္းေတာ့ ခံတြင္းကင္ဆာမျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္သူေတြကိုၾကည့္ရင္ အမ်ားစုက ကြမ္းစားတဲ့သူေတြျဖစ္ပါတယ္။

ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ Carcinogens ေတြက ကြမ္း၀ါးရင္ ထြက္လာတဲ့ ကြမ္းတံေထြးေတြထဲမွာေတြ႔ရၿပီး အဲ့ဒီဓာတ္ေတြက ေဆးရြက္ႀကီးထဲကေန ထြက္တာလား၊ ကြမ္းယာေတြကို ၀ါးတာေၾကာင့္ ထြက္လာတာလားဆိုတာ မေသခ်ာေသးပါဘူး။

ပါေမာကၡ Ying-chin Ko က “ကြမ္းရြက္ေတြကလည္း ကင္ဆာမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ထံုးကလည္း ကင္ဆာမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၂ခုေပါင္းၿပီး၀ါးလိုုက္ရင္ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ Carcinogens ေတြထြက္လာပါတယ္။ ဒါက လူေတြသတိမထားမိတဲ့ အႏၱရာယ္ပါဘဲ”လို႔ ေျပာပါတယ္။

အာရွႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ကြမ္းစားတဲ့ ဓေလ့ကို ေပ်ာက္ကြယ္ေအာင္ ႀကိဳးစာေနေပမယ့္လည္း အခုအထိေတာ့ မေအာင္ျမင္ေသးပါဘူး။

“လူေတြက အႏၱရာယ္ျဖစ္ႏိုင္တာကိုသိေပမယ့္ မျဖတ္ႏိုင္ၾကေသးဘူး” လို႔ ပါေမာကၡ Ying-Chin Ko ကေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ကြမ္းရြက္ေတြ၊ ကြမ္းသီးေတြကို စိုက္ပ်ိဳးတဲ့အခါမွာ ဓာတုဓာတ္ေျမၾသဇာေတြ အလြန္အကၽြံ အသံုးျပဳတာေၾကာင့္ ခံတြင္းကင္ဆာေတြျဖစ္လာၾကတယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ေနၾကပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီလိုထင္ျမင္ခ်က္ကိုေတာ့ ပါေမာကၡ Ying-Chin Ko က သိပၸံနည္းက် စမ္းသပ္ အတည္ျပဳမႈေတြ မရွိဘူးလို႔ ျငင္းဆိုထားပါတယ္။

“ဒီ ၂ခုက ဆက္စပ္မႈမရွိပါဘူး။ ကြမ္းသီးေတြ၊ ကြမ္းရြက္ပင္ေတြက ပိုးမႊားအႏၱရာယ္ကို အရမ္းခံႏိုင္တဲ့ အပင္ေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဓာတ္ေျမၾသဇာေတြ အလြန္အကၽြံ မသံုးႏုိင္ပါဘူး”လို႔ ပါေမာကၡ Ying-Chin Ko ကေျပာပါတယ္။

“သိပၸံစမ္းသပ္ခ်က္ေတြအရ ဓာတ္ေျမၾသဇာေတြက ေသြးကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈတို႔နဲ႔သာ ဆက္စပ္မႈရွိတာကိုေတြ႔ရၿပီး ခံတြင္းကင္ဆာ ျဖစ္တာေတာ့ မေတြ႔ရဘူး”လို႔ ပါေမာကၡ Ying-Chin Ko ကေျပာပါတယ္။

ဘယ္လို သက္ေသျပခ်က္ေတြဘဲ ရွိရွိ ေခါက္ဆဲြေရာင္းတဲ့ မ်ိဳးမင္းသန္းကေတာ့ ကြမ္းစားတဲ့ အက်င့္ကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔ အစီအစဥ္မရွိေသးပါဘူး။

သူ႔အလုပ္က မနက္ ၃ နာရီကေန ည ၈နာရီအထိ လုပ္ရတာေၾကာင့္ အိပ္မငိုက္ဖို႔ ကြမ္းစားရတာျဖစ္တယ္လို႔ မ်ိဳးမင္းသန္းက ဆိုပါတယ္။

CNN သတင္းဌာနက ေရးသားတဲ့ “Nothing to Smile about: Asia’s deadly addiction to betel nuts” ကို ထုတ္ႏုတ္ဘာသာျပန္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ဆစ္ဂနယ္လိုမ်ိဳး ကယ္လ္ဆီယမ္နဲ႔ ဖရိုရိုက္ပါ၀င္တဲ့ သြားတိုက္ေဆးနဲ႔ မနက္တစ္ႀကိမ္ ၊ ညတစ္ႀကိမ္ သြားတိုက္ေပးဖို႔ကိုလည္း အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္။